Gia công tiện trong cơ khí là gì?

Gia công tiện trong cơ khí thực chất là một phương pháp cắt gọt các phôi kim loại thành những sản phẩm theo yêu cầu. Quá trình này được thực hiện nhờ sự chuyển động của phôi kim loại kết hợp với chuyển động của dao tiện. Trong đó, hoạt động chính của quá trình này chính là chuyển động xoay tròn của phôi kim loại để tạo thành chuyển động cắt. Cùng với đó là chuyển động tịnh tiến của hệ thống dao dao cắt (chuyển động tiến dao dọc Sd và dao ngang Sng.

Trong quá trình tiện trục trơn, chuyển động tiến của dao ngang sẽ là Sng = 0. Trong khi chuyển động tiến của dao dọc Sd sẽ khác không. Còn với trường hợp người dùng muốn tiện mặt đầu hoặc cắt đứt, thì sự chuyển động tiến của dao dọc Sd sẽ bằng 0. Còn chuyển động tiến của  dao ngang Sng # 0. Xét tổng thể trong tất các các phương pháp gia công cơ khí hiện nay thì gia công tiện trong cơ khí chiếm đến 25 đến 35% tổng số thiết bị được sử dụng trong phân xưởng gia công cắt gọt cơ khí.

Công dụng của gia công tiện

Gia công tiện cơ khí có khả năng tạo ra năng suất lao động cao, tính vạn năng lớn. Phương pháp này đảm bảo độ chính xác gần như tuyệt đối nên nó đã mang lại sự hài lòng cho mọi khách hàng.

Quá trình tiện kim loại cho phép người dùng gia công trên nhiều loại bề mặt như tròn hay xoay khác nhau của vật liệu. Với các hình thức như tiện mặt ngoài, tiện lỗ, tiện cắt đứt, tiện lên mặt đầu, ren trong, tiện ren ngoài, tiện định hình… Chính vì thế mà, công nghệ tiện cho phép người dùng tạo hình sản phẩm từ những thiết kế đơn giản đến phức tạp. Nhà sản xuất có thể dễ dàng ứng dụng các hình thức gia công trên máy tiện trong công việc cơ khí, chế tạo một cách linh hoạt.

Để so sánh hình thức gia công Tiện với những phương pháp gia công khác thì những sản phẩm được tạo ra từ phương pháp tiện có độ chính xác cao hơn rất nhiều. Thế nhưng, cũng phải tùy từng trường hợp mà gia công tiện sẽ đạt độ chính xác của sản phẩm khi hoàn thiện khác nhau. Thông thường, nó sẽ bị phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Độ chính xác của máy: Dựa vào hoạt động của trục chính, độ song song của tâm đường trục chính với sống trượt. Hoặc nó có thể cũng bị ảnh hưởng bởi độ đồng tâm hay trục chính của máy tiện.
• Phụ thuộc vào tình trạng dao cụ.
• Phụ thuộc vào trình độ của người thợ

Tuy nhiên, chúng ta có thể đánh giá rằng gia công tiện là hình thức gia công đem đến độ chính xác cao. Trong điều kiện làm việc lý tưởng, những sản phẩm thường có độ chính xác khi tiện đạt tới độ 0,01 mm.

Để gia công các sản phẩm có khối tròn xoay như bánh răng, lỗ, trục, puly, ren… có yêu cầu kỹ thuật cao thì các bạn nên dùng phương pháp tiện. Bởi sẽ không có một phương pháp gia công nào có thể thực hiện tốt hơn gia công tiện. Đặc biệt  là những chi tiết quan trọng, đòi hỏi độ chính xác cao.

Ngày nay, phương pháp tiện đã được ứng dụng công nghệ CNC hiện đại nên nó có thể sử dụng để thực hiện việc khoan, doa, vát mặt, miết, mài. Vì thế mà không quá ngạc nhiên khi gia công tiện đã trở thành phương pháp cắt gọt chiếm tỷ lệ cao nhất trong lĩnh vực gia công cơ khí.

Các phương pháp gia công tiện trong cơ khí hiện nay

Với sự phát triển ngày càng cao của công nghệ ngày nay cùng với những đòi hỏi khắt khe của người dùng về những sản phẩm tạo ra trong gia công cơ khí. Chính vì vậy mà phương pháp gia công tiện cũng được nâng cấp với rất nhiều phương pháp gia công khác nhau nhằm đáp ứng được những nhu cầu khắt khe nhất của khách hàng. Dưới đây là một số phương pháp gia công tiện được dùng phổ biến hiện nay.

• Tiện trụ mặt ngoài: Đây là một trong những phương pháp gia công bề mặt bên ngoài của sản phẩm bằng hình thức tiện phổ biến nhất hiện nay. Phương pháp này sử dụng dao tiện để tạo ra các bề mặt trụ như: tiện trụ ngang, tiện trụ dài hay tiện tinh rộng. 
• Tiện lỗ: Đây là phương pháp hoạt động cũng tương tự như tiện ngoài,  thực chất vẫn là phương pháp cắt gọt bề mặt bên ngoài phôi để tạo ra sản phẩm mong muốn. Phương pháp này có thể tạo ra  những lỗ có đường kính lớn nhỏ khác nhau tùy theo mục đích sử dụng của khách hàng. Thông thường, hình thức này sẽ được thực hiện trên máy tiện lỗ cao cấp hoặc máy doa.
• Tiện cắt đứt: Cũng là phương pháp tiện giống như hình thức tiện mặt ngoài. Thế nhưng, ở phương pháp này yêu cầu cắt tiện có phần nghiêm ngặt hơn, nên nó đòi hỏi phải sử dụng những loại dao cắt tốt có độ bền không cao mới đáp ứng được.
• Tiện ren: Cũng là phương pháp gia công tiện cơ khí rất phổ biến hiện nay. Phương pháp này người dùng chỉ cần sử dụng các loại dao tiện phổ thông là có thể sử dụng được. Phương pháp tiện này hiện đang được thực hiện tại các cơ sở gia công cơ khí để tạo chi tiết ren. Loại hình này không được đánh giá cao.
• Tiện khỏa mặt dầu: Đây là phương pháp mà người dùng phải sử dụng rất nhiều loại dao tiện khác nhau. Mục đích của hình thức này là tiện khỏa trên bề mặt sản phẩm với những loại dao như: dao khỏa mặt đầu, dao thằng đầu, dao cong đầu…